Welke spanning op de tracks is juist?
Voor vele monteurs van rijwerkdelen is het vaak gissen naar de juiste spanning die er gezet moet worden op de spanunit van een onderwagen. In feite is er maar één leidraad en dat is de gebruikshandleiding van de machine, daar staat de juiste spanning op die de fabrikant voorschrijft. En nog belangrijker de verschillende wijzen waarop deze gemeten moeten worden. Om je toch een idee te geven geef ik onderstaand een voorbeeld vanuit de handleiding van een Takeuchi. Weliswaar is het voor andere merken en groottes machines een ander gegeven.
De spanner / spanunit
De spanning die er op de rubbertracks of kettingen wordt gezet is in te stellen op de spanunit. De spanunit kan in verschillende vormen gebouwd zijn die de fabrikant van de machine selecteert.
Door vet op de vetspanner te pompen stel je de positie van het voorwiel in ten aanzien van het frame. Dit doe je door vet in de spanunit te pompen met een vetpomp via de vetspannippel die zich aan de spanunit bevindt (meestal te vinden bij het inspectieluikje). De stang die uit de behuizing komt van de vetspanner zorgt ervoor dat het voorwiel gepositioneerd wordt om de juiste spanning op de rubbertracks of kettingen te zetten.
Lopen de tracks of kettingen te gespannen, of moet je de tracks of kettingen van de onderwagen halen, dan kan je de spannippel los draaien om spanning uit de vetspanner vrij te laten en het voorwiel naar binnen te halen in het frame. Draai de vetspannippel langzaam los en zeker niet te ver want er staat heel wat druk op de spanner.
Hoe controleren we of we de juiste spanning op een spanunit hebben gezet?
Voordat je de machine in gebruik neemt moet je met enige regelmaat de spanning controleren van je kettingen of rubbertracks. Machinisten die hun machine goed kennen voelen al of deze juist is als ze op de kettingen of rubbertracks gaan staan als ze in de cabine stappen. Zakken de kettingen of rubbertracks ver door – dan kan het zijn dat de spanning van de spanunit niet goed is ingesteld. Wil je de spanning van je rubbertracks of kettingen controleren dan begint het in de meeste gevallen met het loopvrij zetten van de onderwagen, oftewel het opbokken of opduwen.
Nadat je de onderwagen hebt opgedrukt laat je de tracks of kettingen nog even in de vooruitrij richting draaien. Als je dat doet komt het voorwiel namelijk zo ver mogelijk naar voor, dus de spanunit zo spanningsvrij mogelijk.
De tracks zullen gaan doorhangen onder de onderwagen en daar dien je te meten hoe ver de tracks of kettingen doorhangen. Weliswaar op de juiste manier zoals de fabrikant omschrijft, meestal zoals onderstaand voorbeeld.
Naar gelang van het soort rijwerk wijken deze maten af van elkaar, een rubbertrack is namelijk lichter dan een stalen rijwerk met stalen rupsplaten. Monteer je pads op een stalen rijwerk dan hangt de ketting uiteraard verder door onder de onderwagen, zeker bij de zwaardere machines. Let wel, de onderwagen blijft opgedrukt tijdens het meten.
De bouw van de onderwagen en de verscheidene types onderrollen geven dan een maat aan die hierboven omschreven wordt als A en B. A bij rubbertracks, B bij kettingen met rupsplaten.
Naar gelang de lengte van de rubbertrack, het gewicht van de machine en de bouw van de onderwagen bepaalt de fabrikant hoe ver de track mag doorhangen om perfect onder de onderwagen te draaien.
De juiste spanning
De juiste spanning is maar op één plaats te vinden en dat is in de gebruikershandleiding van de fabrikant van jouw machinemerk. De fabrikant bepaalt door ervaring en fabricatie de toleranties waarin de ideale spanning dient te zijn. Een ver gesleten track of rijwerkdeel heeft invloed op de rijervaringen die jij ondervindt. Het wil dus niet zeggen dat de track beter loopt als je je aan de bovenstaande maten houdt. Het is wel zo dat deze maten vanaf nieuw een zo lang mogelijke gebruiksduur van het complete rijwerk resulteert.
Mocht je toch problemen ondervinden, nadat je de spanning hebt gecontroleerd dan kan het goed zijn dat dat aan andere gesleten rijwerk onderdelen ligt. De maatvoeringen die deze mogen hebben vind je ook in de gebruikershandleiding of voor stalen rijwerkdelen kan een VemaTrack dealer je adviseren.